Kişisel gelişim alanındaki ilk basamak öz farkındalıktır. Öz farkındalık başarının ve duygusal zekanın temel yapı taşıdır. Kendinizle ilgili bir değişiklik yapmak istiyorsanız öncelikle değişikliğin ne olması gerektiğini bilmelisiniz. Kendinizi tanıyarak, kendinizi anlamanız gerekir. Aslında öz farkındalık dediğimiz şey kişinin beynini kendi yönetmesi, tam anlamıyla kendini fark etme halidir. Her birey doğduğunda belli bir öz farkındalık seviyesine sahip olur. Bu seviye hayat boyu yaşananlar ve insani gelişme aşamalarını takip ederek yükselir. Öz farkındalık kavramı bazı bireylerin diğer bireylere oranla başarıya daha yakın olduğunu açıklar.
Öz Farkındalık Nasıl Geliştirilir?
-Kendinize Belirli Bir Alan Oluşturun
Hayatta önemli yerlere gelebilmek için öz farkındalığı mutlaka geliştirmek gerekir. Öz farkındalığı geliştirmek için öncellikle kendinize özel bir alan oluşturun. Yaşadığınız odanın yerleşim düzenine dikkat edin. Günün belirli zamanlarında sabit eylemler yapın. Örneğin kitap okuyun, meditasyon yapın veya yazı yazın. Teknolojik aletlerden olabildiğince uzak durmaya çalışın.
-Günlük Tutun
Yazma eylemini günlük tutarak gerçekleştirebilirsiniz. Yazmak bu dünyanın bir parçası olduğumuzu görmemizi sağlar. Düşüncelerimizi doğru veya yanlış olduğunu sentezleyip görmemize yardımcı olur. Aynı zamanda düşüncelerimizi kağıt üzerine aktarmamızdan dolayı zihnimizin boşalmasına yardımcı olur.
-İyi Bir Dinleyici Olun
Dinlemek ve duymak aynı anlama gelmez. Dinlemek, karşıdaki kişinin orada olduğunu ve konuşan kişinin duygularına, vücut diline, söylediklerine dikkat etmek demektir. Karşınızdaki kişiyi iyi bir şekilde dinlediğinizde düşünceleriniz değişir ve empati yeteneğinizi güçlendirirsiniz. İnsanlara karşı daha anlayışlı olursunuz. Bu durumda kendi iç sesinizi dinlemeye başlar ve kendinizin arkadaşı olursunuz.
-Olaylara Farklı Bakış Açısıyla Bakmaya Çalışın
Karşınızdaki kişilerden geri bildirim istemekten çekinmeyin. Diyalog kurduğunuz kişilerden aldığınız geri bildirimler, yeni şeyler öğrenmeniz anlamına gelir. Herkesin kendinde göremediği noktalar bulunur. Geri bildirim aldıkça bu noktaları görmeye başlar ve kendinize daha geniş bir çerçeveden bakarsınız.
-Bilinçli Bir Öz Farkındalık Yaratın
Bilinçli öz farkındalık anahtardır. Uzmanlar bilinçli farkındalığı “ Belirli bir şekilde, bilerek, şu anda, yargılayıcı olmayan bir şekilde dikkat etmek ” olarak tanımlamaktadırlar. Psikolojinizde ortaya çıkan yeni açıklıkları farkına varmanızı sağlar. Bilinçli farkındalığı hayatınızın her alanında gerçekleştirebilirsiniz.
Öz Farkındalığın İş Hayatındaki Önemi Nedir?
İş hayatında kendi öz farkındalığını yaratamayan kişiler tarafından pek çok problem, performans ve başarı düşüklüğü yaşanır. Öz farkındalığı olmayan kişiler birlikte çalıştığı ekip arkadaşlarına da oldukça zarar verir.
Öz farkındalık iş hayatında; ele alınan işi yapabileceğini veya yapamayacağını bilmek, sorun çıkardığının farkına varmak veya herhangi bir alanda yetkinliğe sahip olup olmamak gibi sorulara dürüst cevaplar verebilmek olarak açıklanır. Kendini tanımayan kişiler genellikle;
- Davranış düzeylerini kontrol edemezler
- İşteki performans ve başarılarını gerçek dışı değerlendirmede bulunurlar
- Rahat ve kayıtsız davranırlar
- Empati kurmakta zorlanır ve iletişim güçlüğü çekerler
- Karşıdaki bireylerden geri bildirim almaktan kaçar ve rahatsız olurlar.
Bu maddeler iş alanında zorlanmalara, mutsuzluğa, performans düşüklüğüne ve yıpranmalara sebep olur. Performans düşüklüğü ve zorlanma ile yapılan işlerde alınan kararlar; hislerden uzak, toplumsal ve kişisel değerler süzgecinden geçmemiş sayılır.
Tüm bunları özetlemek gerekirse; öz farkındalığı gelişmiş kişiler çalışma alanında, ekipte veya şirket yönetiminde daha başarılı olurlar. Bunun en büyük sebebi de planlı hareket etmek ve yapılan iş planlamasını uzun vadeye yaymaktır. Bireyin öncelikle kendisini, şirketi benimsedikten sonra doğru kurulan ekip ve strateji ile birlikte; işlerine de yansıyan başarının anahtarıdır.